Jednym z podstawowych elementów procesu terapeutycznego jest tak zwany ”kontrakt terapeutyczny”. Jest on ustalany przez terapeutę i zawierany pomiędzy pacjentem a terapeutą tuż po postawieniu diagnozy i określeniu celów terapeutycznych.
Innymi słowy jest to umowa, która umożliwia pacjentowi podjęcie leczenia z jasnymi oczekiwaniami na temat tego, z czym terapia się wiąże. Jest jasnym rozumieniem roli zarówno pacjenta jak i psychoterapeuty w całym procesie jakim jest psychoterapia. Omówienie kontraktu psychologicznego rozwija atmosferę współpracy już na początku leczenia.
Co zawiera kontrakt terapeutyczny?
Kontakt terapeutyczny porusza kwestie formalne takie jak:
- częstotliwość sesji w tygodniu i godzina rozpoczynania sesji
- czas trwania sesji
- sposób odwoływania lub przekładania sesji przez pacjenta i terapeutę
- sposób płatności za sesję i wystawiania rachunków, w tym płatności za sesje odwołane
- oczekiwania dotyczące kontaktu telefonicznego poza sesjami pomiędzy pacjentem a terapeutą
- omówienie roli terapeuty w terapii
- omówienie roli pacjenta w terapii
- wyjaśnienie na czym będzie polegała terapia, omówienie opcji leczenia.
- wyjaśnienie aspektu ewentualnego kontaktu z innymi członkami rodziny pacjenta (zwłaszcza jeśli pacjent jest niepełnoletni)
- zasady panujące na samej sesji i poza sesją ( np. zgłaszanie przez pacjenta podjęcia innej formy pomocy psychologicznej).
Ponadto podczas omawiania kontraktu psycholog powinien poinformować pacjenta o tajemnicy zawodowej oraz korzystania z superwizji. Zarówno pacjent jak i terapeuta mają za zadanie trzymać się ustaleń zawartych w kontrakcie terapeutycznym. Sztywne trzymanie się konkretnej struktury nie ma na celu kontrolowania zachowania pacjenta. Chodzi o stworzenie settingu, w którym przypadki odejścia od tej struktury mogą być rozumiane jako mające znaczenie i często są pierwszym znakiem świadczącym o pojawieniu się w terapii motywów przeniesieniowych i przeciwprzeniesieniowych.
W każdym pacjencie, czy to mniej cz to bardziej zaburzonym może pojawić się tendencja do nietrzymania się ustaleń kontraktu. Wówczas analiza takiego zakłócenia staje się priorytetowym tematem danej sesji.
zobacz również: